In Vlaanderen, wanneer ouderen niet voldoende middelen hebben om hun verblijf in een rusthuis te betalen, kunnen hun kinderen worden gevraagd om financieel bij te springen. Dit principe wordt de onderhoudsplicht genoemd. Begrijpen hoe deze plicht werkt, helpt om financiële gevolgen beter in te schatten en familiale conflicten te vermijden.
Wat is de onderhoudsplicht?
De onderhoudsplicht is een juridische verplichting tussen familieleden, vastgelegd in het Belgische Burgerlijk Wetboek. Ze verplicht bepaalde familieleden om financieel bij te dragen aan de noden van een ouder familielid dat zijn basisbehoeften niet meer alleen kan betalen zoals het verblijf in een rusthuis.
De onderhoudsplicht wordt meestal ingeroepen door het OCMW wanneer een bewoner zijn verblijfskosten niet volledig kan dragen.
Wie kan worden aangesproken?
In Vlaanderen kunnen volgende personen onderhoudsplichtig zijn:
- Kinderen tegenover hun biologische of adoptieve ouders
- Schoonzoons en schoondochters, zolang het huwelijk bestaat
De gevraagde bijdrage hangt af van het inkomen en de lasten van de onderhoudsplichtige. Alleen als het inkomen een bepaald niveau overstijgt, kan men aangesproken worden.
Hoe wordt het bedrag berekend?
Er is geen vaste schaal. De overheid houdt rekening met:
- Het maandelijks netto-inkomen
- De gezinssamenstelling (kinderen ten laste, partner)
- Vaste lasten (huur, leningen…)
Het doel is om een menswaardig leven voor de kinderen te behouden en tegelijk de waardigheid van de ouder te garanderen. Bij meningsverschillen beslist de vrederechter.
Overzicht van de onderhoudsplicht
| Element | Beschrijving |
|---|---|
| Wie is onderhoudsplichtig? | Kinderen, schoonzonen en schoondochters (indien nog gehuwd) |
| Wanneer wordt ze gevraagd? | Als het inkomen van de oudere onvoldoende is voor de rusthuiskosten |
| Wie vraagt het aan? | Het OCMW of het rusthuis |
| Hoe wordt het berekend? | Op basis van inkomen en lasten van de onderhoudsplichtige |
| Kan men weigeren? | Ja, via de vrederechter |
Is het automatisch?
Nee. Het OCMW onderzoekt eerst de situatie van de oudere en zoekt naar andere hulpbronnen (pensioen, sociale bijstand, enz.). De onderhoudsplicht is een laatste redmiddel. Ze kan vrijwillig worden aanvaard of via de rechter worden opgelegd.
Bijzondere gevallen
- In geval van ernstige familiale breuken (geweld, verwaarlozing) kan het kind de verplichting weigeren, onder voorwaarden.
- Het OCMW kan afzien van een vordering wanneer het kind zelf in een precaire situatie leeft.
Veelgestelde vragen over onderhoudsplicht in Vlaanderen
Moeten alle kinderen betalen?
Nee. Enkel wie voldoende inkomen heeft, kan worden aangesproken. Anderen kunnen worden vrijgesteld.
Kan men weigeren om te betalen?
Ja, bijvoorbeeld bij ernstige fouten van de ouder of te laag inkomen. Men moet dan naar de vrederechter stappen.
Controleert het OCMW elke familiale situatie?
Ja. Er wordt steeds een sociaal onderzoek uitgevoerd vóór een aanvraag tot bijdrage.
Wat als meerdere kinderen betrokken zijn?
De bijdrage wordt proportioneel verdeeld op basis van het inkomen van elk kind. Bemiddeling is mogelijk.
Is het bedrag vast?
Nee. Het kan worden aangepast naargelang het inkomen, de lasten en de situatie van de ouder.
De onderhoudsplicht in Vlaanderen is niet automatisch, maar ze kan een belangrijke impact hebben op het gezinsbudget. Een goede voorbereiding en duidelijke communicatie met de sociale diensten helpen vaak om tot eerlijke oplossingen te komen.
Deel dit artikel :
Laatste berichten
OP zoek naar een woonzorg voor uw familielid?
Beschikbaarheid en prijzen opvragen
Vul dit formulier in en ontvang
alle informatie die je nodig hebt
Wij informeren u over het bestaan van de bel-me-niet-lijst.
